Mục lục

Thiền là gì?

Đây là một câu hỏi đã có nhiều cuốn sách nói tới. Nhưng những gì mà chúng trình bày chỉ giúp cho người ta hiểu đến những kỹ thuật Thiền, kỹ thuật về thân hoặc về Tâm, tôi xin được gọi là Thiền kỹ thuật, mà ngày nay nó còn được một số vị Hòa thượng gọi là Thiền tương đối hay Thiền xuất nhập. Loại Thiền này có ở trong tất cả các Tông phái của đạo Phật và các Tôn giáo khác ở Việt nam và trên thế giới.

Ngoài thứ Thiền đó ra còn một loại Thiền khác, chỉ trong Đạo Phật mới có. Nó Là Thiền Tuyệt đối, hay còn được gọi là Thiền Kiến Tánh, Thiền sống với Ông chủ, Tự Tánh lưu xuất, Thiền Làm chủ, Thiền Vô sở trụ, vvv. Loại Thiền này được khai sinh bởi Tổ Bồ Đề Đạt Ma, truyền qua 6 đời, đến Lục Tổ Huệ năng là đời thứ sáu.

Kể từ sau Lục Tổ Huệ năng, Thiền này được hưng thịnh ở Trung hoa và sau đó truyền sang Triều tiên, Nhật bản, Việt nam, và ngày nay ra khắp thế giới. Nó nổi tiếng bởi những hành động kỳ quặc, nối nói kỳ dị của các thiền sư. Chưa có một cuốn sách nào giải thích cho người ta hiểu rõ về loại Thiền này cả.

Thiền tuyệt đối

Trong bài viết này, tôi xin tạm giải thích về loại Thiền Tuyệt đối này theo cách hiểu của tôi.

1- Thiền là gì?
– Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) đôi bàn tay của bạn!

2- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) hai cánh tay của bạn!

3- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) hai cái chân của bạn!

4- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) thân thể của bạn!

5- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) hai cái tai của bạn!

6- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) cái mũi của bạn!

7- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) cái miệng của bạn!

8- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) cái miệng nói năng của bạn!

9- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) cái miệng ăn uống của bạn!

10- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) hai con mắt của bạn!

11- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) nhận thức của bạn!

12- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) tư duy của bạn!

13- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) cái ý của bạn!

14- Thiền là gì?
Thiền là bạn sử dụng (làm chủ) cái tâm của bạn!

Như vậy:

1- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) đôi bàn tay của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

2- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) hai cánh tay của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

3- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) hai cái chân của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

4- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) thân thể của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

5- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) hai cái tai của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

6- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) cái mũi của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

7- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) cái miệng của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

8- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) cái miệng nói năng của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

9- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) cái miệng ăn uống của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

10- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) hai con mắt của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

11- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) nhận thức của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

12- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) tư duy của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

13- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) cái ý của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

14- Khi bạn không sử dụng (làm chủ) cái tâm của bạn, là bạn không sống trong Thiền.

Lưu ý rằng:

Khi nói sử dụng, thực ra có hai loại tương ứng với hai từng mức Thiền cao thấp khác nhau.

1- Loại thứ nhất, tương ứng với mức thấp, là có tâm – cố ý – sử dụng (tức là có tâm – cố ý – làm chủ)

2- Loại thứ hai, tương ứng với mức cao, sử dụng tự nhiên hay là không có tâm – cố ý – sử dụng (tức là làm chủ tự nhiên hay là không có tâm – cố ý – làm chủ)

Khi nói sử dụng/ làm chủ tự nhiên thì có hai loại là:

1- Sử dụng/ làm chủ tự nhiên nhờ sự rõ biết.

2- Sử dụng/ làm chủ tự nhiên vì chẳng biết gì cả (giống như là điếc không sợ súng vậy).

Chỉ có trường hợp sử dụng/ làm chủ tự nhiên nhờ sự rõ biết mới là sống trong Thiền

Một vấn đề khác tôi thấy cần phải nói thêm là chỉ khi nào ta tự mình tìm ra (Ngộ) được những điều đó, thì sự thực hành sau đó mới gọi là thiền theo nghĩa là Thiền tuyệt đối.

Còn nếu bạn phải học (ví dụ đọc bài viết này, hiểu và làm theo, thì vẫn không phải là Thiền tuyệt đối được nói đến ở đây, mà nó thuộc về loại Thiền kỹ thuật, một trong những loại Thiền kỹ thuật mà thôi – đó là chỉ lấy được cái ngọn mà không có được cái gốc , hoặc nói theo lời một Thiền sư là chỉ có đuôi mà không có đầu , sự thực hành Thiền khi đó chưa phải là Thiền đích thực – Vì đó là hành theo kiến giải.

Chỉ khi nào bạn đã có được cả ngọn lẫn gốc (cả đuôi lẫn đầu), nghĩa là bạn tự mình tìm ra được pháp Thiền đó, thì sự thực hành của bạn khi đó mới là Thiền đích thực – gọi là không hành theo kiến giải.

Hà nội, ngày 29 – 7 – 2002

Hỏi đáp

Câu hỏi:

Thân ta có phải của ta không, mà bạn muốn làm chủ?

Trả lời:

Hi hi.. Cái thân ngũ uẩn này không phải là của ta. Nói làm chủ chỉ là phương tiện tiếp dẫn ban đầu mà thôi. 😛

—

Sau khi đọc bài viết về Thiền là gì này, các bạn độc giả có ý kiến gì cần trao đổi, vui lòng để lại nội dung trong phần bình luận bên dưới cho Thiền Việt Nam biết với nhé.